Sprzedaż kryptowaluty za 1 zł zamiast darowizny
Po opublikowaniu naszego materiału o darowiźnie kryptowalut i jej opodatkowaniu pojawił się ciekawy komentarz pod filmem. Otrzymaliśmy zapytanie: a co jeśli zamiast darować kryptowalutę, sprzedam ją członkowi rodziny za symboliczną złotówkę? To bardzo trafne pytanie, bo dotyka ważnej luki w przepisach. Poniżej przedstawiamy odpowiedź z naszej kancelarii – z analogią motoryzacyjną, jak przystało na temat, który wymaga nieco manewrowania między przepisami. Zastanawiasz się jak najbardziej optymalnie przekazać komuś waluty wirtualne? Poznaj wszelkie za i przeciw propozycji będącej tematem tego artykułu. Dowiedz się więcej właśnie tutaj.
Czy można coś np. drogiego sprzedać za złotówkę?
Tak. W polskim prawie nie ma przepisu, który zakazywałby sprzedaży składnika majątku za cenę niższą od rynkowej – nawet bardzo znacząco niższą. Możesz więc sprzedać komuś samochód, obraz, działkę czy tokeny ETH za symboliczną złotówkę. Nikt nie powie Ci, że nie wolno. Jednak podatkowo zaczynają się schody. Przy sprzedaży samochodu za cenę znacznie niższą od rynkowej powiedzmy Porsche za 1 zł i tak trzeba zapłacić PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych). Ten podatek liczony jest od realnej wartości rynkowej, czyli 2% niezależnie od tego, co wpiszesz w umowie.
A co z kryptowalutami z perspektywy PCC?
Tutaj sytuacja wygląda inaczej. Transakcje sprzedaży kryptowalut nie podlegają PCC. To oznacza, że fiskus nie ma tego samego narzędzia do rekonstrukcji wartości, jakie ma np. przy autach czy nieruchomościach. Ale czy to oznacza, że wszystko wolno? Wchodzimy teraz na grunt ustawy o PIT, a konkretnie art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten mówi, że jeśli cena sprzedaży odbiega istotnie od wartości rynkowej bez uzasadnionej przyczyny, to organ podatkowy może określić przychód w wysokości tej wartości rynkowej. W praktyce za „istotne odbiegnięcie” przyjmuje się różnicę większą niż 33%. Przy mniejszej różnicy organ podatkowy nie ma obowiązku, a jedynie prawo do działania – i często z niego nie korzysta.
Czy art. 19 ma zastosowanie do kryptowalut?
To kluczowa kwestia. Przepis ten dotyczy nieruchomości, rzeczy, praw majątkowych i kilku innych kategorii. Kryptowaluty oficjalnie są klasyfikowane jako waluty wirtualne, niekoniecznie jako prawa majątkowe. Jednak fiskus stosuje klasyfikację wybiórczo. Czasem traktuje krypto jako walutę, innym razem jako prawo majątkowe – zależnie od tego, czy potrzebuje ich do nałożenia podatku. I choć nie ma jednoznacznej interpretacji podatkowej, uważamy, że art. 19 nie powinien mieć zastosowania do sprzedaży kryptowalut, bo nie należą one do katalogu wskazanego w tym przepisie.
Zalecenie i pierwsza linia obrony – uzyskaj interpretację indywidualną
Ważna uwaga: jeśli planujesz zastosować taką formę sprzedaży w praktyce, zdecydowanie zalecamy uzyskanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Daje ona ochronę w razie ewentualnej kontroli i minimalizuje ryzyko sporu z fiskusem. Fiskus z pewnością nie będzie fanem tej metody. Ale cóż, to po prostu luka w przepisach, z której możesz skorzystać, dopóki ustawodawca jej nie załata. Masz pytania albo potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu transakcji lub wniosku o interpretację? Odezwij się – napisz do mnie maila. Przeprowadzimy Cię bezpiecznie przez każdy problem podatkowy i zasugerujemy możliwie najbardziej korzystne rozwiązania.
Sprzedaż za 1 zł – optymalizacja z ryzykiem
W naszej ocenie, jeśli sprzedasz członkowi rodziny kryptowalutę np. ETH ze stakingu za 1 zł, to:
- Twój przychód wynosi 1 zł – a nie wartość rynkowa krypto,
- nabywca nie rozpozna kosztu uzyskania przy sprzedaży – bo kupił za symboliczną kwotę,
- moment opodatkowania przesuwa się z momentu darowizny na moment późniejszej sprzedaży kryptowaluty przez nabywcę.
To podejście jest w pełni zgodne z aktualnym brzmieniem przepisów, choć z dużym prawdopodobieństwem nie spodoba się organom podatkowym. Ale nie mogą one twórczo interpretować ustawy – obowiązuje zasada legalizmu.
Czy takie przekazanie rzeczy o pewnej wartości nie jest ryzykowne z perspektywy organów podatkowych?
Co do zasady jest, ale nie do końca. Zamiast płacić podatek od darowizny kryptowaluty przekazanej członkowi rodziny, można dokonać sprzedaży za 1 zł i tym samym uniknąć rozpoznania przychodu w pełnej wartości rynkowej. Z prawnego punktu widzenia – też tak, o ile zachowasz odpowiednią ostrożność. W szczególności:
- udokumentuj transakcję (umowa kupna-sprzedaży, przelew),
- wskaż źródło pochodzenia kryptowaluty np. staking neutralny podatkowo,
- przygotuj się na ewentualne pytania organu podatkowego.
