DAC8 – co oznacza nowa unijna dyrektywa dla branży krypto?

DAC8 – co oznacza nowa unijna dyrektywa dla branży krypto?

Ostatnie dwa lata to dla rynku krypto w Europie czas intensywnych zmian prawnych. Wszyscy skupiali się na rozporządzeniu MiCA oraz TFR – i słusznie. Jednak powoli na horyzoncie pojawia się kolejny akt prawny, który znacząco wpłynie na funkcjonowanie firm kryptowalutowych. Mowa o dyrektywie DAC8. Choć została ona przyjęta już dwa lata temu, dopiero teraz temat zaczyna być naprawdę istotny – bo wejście w życie nowych obowiązków zbliża się dużymi krokami. Co oznacza nowa unijna dyrektywa dla branży kryptowalut? Czym jest DAC8? Dowiedz się więcej na ten temat właśnie tutaj.

Dyrektywa DAC8, czyli nieco inna gra niż rozporządzenie

Na początek ważne rozróżnienie: MiCA i TFR to rozporządzenia – obowiązują bezpośrednio we wszystkich krajach UE. DAC8 to dyrektywa, co oznacza, że każde państwo członkowskie musi wdrożyć ją do swojego prawa krajowego. W Polsce wciąż nie ma nawet projektu ustawy wdrażającej DAC8. Bazując na dotychczasowych doświadczeniach z implementacją unijnych dyrektyw, można spodziewać się tu opóźnień – być może znacznych. Nie byłbym zdziwiony, gdyby ustawa weszła w życie dopiero w 2027 roku. Ale to wcale nie znaczy, że temat można zignorować.

Kogo obejmuje DAC8 i co to oznacza w 2025?

Tu pojawia się pierwsze ważne novum. Dyrektywa ma zastosowanie zarówno do:

• dostawców usług w zakresie kryptoaktywów objętych rozporządzeniem MiCA (UE 2023/1114) – czyli firm, które uzyskały zezwolenie na podstawie tego rozporządzenia,
• jak i do operatorów kryptoaktywów, którzy nie są w ten sposób regulowani i nie uzyskali takiego zezwolenia.
  

Podmioty obu tych kategorii dyrektywa nazywa raportującymi dostawcami usług w zakresie kryptoaktywów, bo to właśnie na nie nakłada obowiązek przekazywania informacji. Zakres tego, co uznaje się za „kryptoaktywa”, jest bardzo szeroki. Obejmuje:

• kryptoaktywa wyemitowane w sposób zdecentralizowany,
• stabilne kryptowaluty, w tym tokeny będące e-pieniądzem w rozumieniu MiCA,
• niektóre tokeny niezamienne (NFT).

W praktyce każde kryptoaktywo, które może być wykorzystywane do płatności lub do celów inwestycyjnych, podlega zgłoszeniu. Raportujący dostawcy będą musieli w każdym przypadku przeanalizować, czy dany token nie podlega pod wyłączenia przewidziane w MiCA (np. tokeny w ograniczonej sieci).

Centralna baza danych – unijne repozytorium informacji

Nowością jest również budowa centralnej bazy danych o kryptoaktywach. To właśnie tam państwa członkowskie będą przekazywać dane otrzymywane od dostawców usług krypto. Baza będzie dostępna dla wszystkich krajów UE, a dla Komisji Europejskiej wyłącznie do celów statystycznych. W praktyce oznacza to stworzenie wspólnego europejskiego rejestru transakcji kryptowalutowych. To duży krok w stronę większej transparentności rynku – i większych możliwości kontrolnych fiskusa.

Zakres przekazywanych informacji, jeśli chodzi o m.in. DAC8

Zakres danych, które będą raportowane, jest szeroki i obejmuje:

• imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia użytkownika,
• nazwę raportowanego kryptoaktywa,
• wpłaconą i wypłaconą kwotę,
• rzeczywistą wartość rynkową,
• liczbę jednostek.

Oświadczenia o rezydencji podatkowej – co trzeba uwzględnić wedle dyrektywy DAC8?

DAC8 wprowadza również nowy obowiązek po stronie użytkowników: dostawcy będą wymagali od klientów oświadczenia o rezydencji podatkowej. A co w sytuacji, gdy ktoś zadeklaruje, że takiej rezydencji nie posiada? Wówczas zgodnie z dyrektywą, dostawca może oprzeć się na: miejscu faktycznego zarządu lub adresie głównego miejsca prowadzenia działalności. W praktyce oznacza to, że nawet osoby deklarujące brak rezydencji nie unikną przypisania ich do jakiegoś systemu podatkowego.

Jakie transakcje podlegają raportowaniu?

Zakres transakcji, które będą musiały być raportowane, również nie jest wąski. Chodzi nie tylko o klasyczną wymianę fiat ↔ krypto i krypto ↔ fiat. Obowiązek obejmie też transakcje zamiany krypto na towary lub usługi o wartości przekraczającej 50 000 USD. Swoją drogą, ciekawe jest to, że w dyrektywie pojawia się próg wyrażony w dolarach, a nie w euro. Prawdopodobnie w przyszłości będzie on jeszcze obniżany – np. do 10 000 USD czy nawet 5 000 USD – by fiskus mógł uzyskiwać jak najszersze dane o rynku.

Kiedy to wszystko wejdzie w życie?

DAC8 ma obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Dotyczy to użytkowników, którzy nawiążą lub już wcześniej nawiązali relację z dostawcą – czyli również klientów, którzy na dzień 31 grudnia 2025 roku posiadają aktywną relację z danym podmiotem. Jeśli przed tym terminem zakończysz relację z dostawcą, np. zamykając konto, to automatyczne raportowanie na podstawie DAC8 nie powinno Cię już obejmować – ale trzeba to będzie analizować bardzo indywidualnie.

Co powinieneś zrobić jako firma z branży krypto?

Jeżeli prowadzisz firmę z branży krypto czy to już z zezwoleniem MiCA, czy jeszcze bez – DAC8 to temat, który powinieneś mieć dziś na radarze. Wielu moich klientów koncentruje się teraz na pozyskaniu zezwolenia MiCA i to jest słuszny kierunek. Sam prowadzę obecnie liczne projekty w tym zakresie i chętnie pomagam w przeprowadzeniu całego procesu. Jednak już dziś warto też przygotowywać się na nadchodzące obowiązki DAC8 – tak, by nie dać się zaskoczyć w 2026 roku.

Jeżeli chcesz skonsultować swoją sytuację i dowiedzieć się, co DAC8 oznacza konkretnie dla Twojego biznesu – możesz się ze mną skontaktować. Pomagam firmom krypto nie tylko w kwestiach MiCA, ale także w przygotowaniu do całego pakietu nadchodzących regulacji unijnych.